Obchody II Wojny Światowej fot. BSK

W 85. rocznicę wybuchu II Wojny Światowej

Tegoroczne obchody 85. rocznicy wybuchu II Wojny Światowej oraz Dnia Weterana rozpoczęły się w Cieszynie w Kościele Parafialnym p.w. św. Marii Magdaleny w Cieszynie Mszą Świętą Patriotyczna w intencji Obrońców Ojczyzny oraz Ofiar II Wojny Światowej. Następnie pod Pomnikiem Ofiar Hitleryzmu (Plac Wolności) odśpiewano hymn państwowy, a okolicznościowe przemówienie wygłosiła, Burmistrz Miasta Cieszyna Gabrieli Staszkiewicz. Po modlitwie kapelanów Służb Mundurowych nastąpiło złożenie kwiatów.

Tego dnia kwiaty złożono również na Placu Poniatowskiego, pod Tablicą Pamięci Żołnierzy 4. Pułku Strzelców Podhalańskich i Szkoły Podchorążych Rezerwy 21. D.P.G. poległych i pomordowanych w walkach o wolność Ojczyzny oraz zmarłych i zaginionych w latach wojny 1939-1945, a także na Cmentarzu Komunalnym w Cieszynie - w Kwaterze Wojskowej z lat 1914-1939, na Plac Londzina - pod Pomnikiem poświęconym Harcerkom i Harcerzom Podbeskidzia - Ofiarom II Wojny Światowej 1939-1945 i pod Pomnikiem Ku Czci Legionistów Śląskich Poległych za Polskę (ul. Zamkowa).

Poniżej publikujemy treść przemówienia Burmistrz Miasta Cieszyna, Gabrieli Staszkiewicz z okazji 85. rocznicy wybuchu II Wojny Światowej oraz Dnia Weterana:

Drodzy Mieszkańcy,

Szanowni  Goście!

 „Tam, gdzie umiera dziecko, umiera cały świat” – dziś, 1 września - w 85 rocznicę wybuchu II Wojny Światowej, stojąc pod Pomnikiem Ofiar Hitleryzmu, te słowa jako pierwsze przychodzą mi na myśl i skłaniają do refleksji. Myślę o wszystkich tych, którym przyszło żyć w czasach wojny. Myślę o ich odwadze i poświęceniu. O wielkich sprawach i dokonaniach, ale też o cichym bohaterstwie. Myślę o najmłodszych… o dzieciach.

Bo historia tej wojny to również historia dzieci. Zamordowanych i zamęczonych w obozach koncentracyjnych. Bezbronnych świadków niewyobrażalnego terroru, ofiar zbiorowego mordu i przymusowej pracy. Dzieci towarzyszących rodzicom w ich cierpieniu, w ostatniej najczęściej wspólnej drodze w obozach zagłady…

1 września 1939 roku runął ich świat. Przestał istnieć, ten pełen dziecięcej radości i nadziei… bezpieczeństwa, normalności, przewidywalności. Beztroskę i zabawę zastąpiła groza, okrucieństwo i codzienne świadectwo śmierci. Wojna, która przyszła - zdeptała ludzkie marzenia, odebrała najmłodszym dzieciństwo. Choć może lepiej jest powiedzieć, że wojna nigdy nie przychodzi sama… Przychodzą ludzie, którzy wloką tę wojnę za sobą, skazując tych najbardziej bezbronnych na biedę, głód, poniewierkę, cierpienie, śmierć.

Dziś, kiedy trwa brutalna wojna w sąsiadującej z Polską Ukrainie – wydaje się, że współczesny świat zapomniał o przesłaniu „Nigdy więcej”… Że nie brzmi dla niego ono już tak kategorycznie… Że II wojna światowa, czas wielkich barbarzyństw w historii ludzkości i okres holokaustu - największa przestroga dla ludzkości – to już przeszłość. Podczas, gdy trwająca od ponad dwóch lat inwazja Rosji przynosi Ukrainie śmierć i zniszczenie, niosąc obraz cywilnych ofiar krwawego konfliktu, wśród których są również – dzieci. Podczas, gdy są one rozdzielane z najbliższymi, muszą opuszczać swoje domy, tracą bliskich… gdy każdy kolejny dzień to strach… gdy rządzi pogarda i nienawiść, której wszyscy jesteśmy świadkami.

I znów pojawia się pytanie - jak to możliwe? A wraz z pytaniem dociera do nas poważny sygnał ostrzegawczy, bo takie wartości, jak pokój i bezpieczeństwo nie są nam dane raz na zawsze. Musimy o nie zabiegać i nierozerwalnie łączyć je z wartościami obiektywnymi, spośród których na plan pierwszy wysuwa się prawda.

To, co się zdarzyło jest straszne i tej historii zapomnieć nie można.

Co zrobić, by się nie powtórzyła? Zofia Posmysz, która przeżyła Auschwitz, by dawać świadectwo prawdzie, zawsze podkreślała: „Nie dajcie się zwieść ideologiom, których źródłem jest pycha, poczucie wielkości, wyższości, pogarda… Owocem tego są twory takie jak Auschwitz. Przestrzegam młodych ludzi. Bądźcie czujni także wobec tych, którzy nienawidzą innych tylko dlatego, że nie myślą tak samo jak oni. Ale nie odpłacajcie im tym samym: nienawiścią. A zwiedzając Muzeum Auschwitz-Birkenau czy inne obozy zagłady, przywołujcie słowa Zofii Nałkowskiej: Ludzie ludziom zgotowali ten los…”

Drodzy Mieszkańcy, Szanowni Goście!

Francuski historyk Pierre Nora pisał, że „pamięć jest fenomenem wiecznie aktualnym, więzami łączącymi nas z wieczną teraźniejszością”, a ktoś inny dodał, że to właśnie pamięć sprawia, iż ta obca przeszłość po części staje się nasza i stanowi wielką siłę. Musimy dbać o tę pamięć… to na nas spoczywa ta odpowiedzialność, ten obowiązek…,  bo ludzi, którzy pamiętają zbrodnie faszyzmu jest coraz mniej. Mniej jest też bezpośrednich świadectw. Nikt później nie opowie nam, jak było naprawdę.

Szanowni Państwo - niech wolno mi będzie powtórzyć jeszcze za Zofią Stępień-Bator, więźniarką niemieckiego obozu koncentracyjnego najważniejsze z przesłań: pamięć ma pomóc nam wyciągać wnioski z błędów, które popełniamy jako ludzkość od zarania dziejów.  Nie może służyć rozpamiętywaniu w celu potęgowania wzajemnej nienawiści. Tej było już dosyć.

Dziś, w 85 rocznicę wybuchu II Wojny Światowej, oddajemy hołd tym, którzy we wrześniu 1939 roku, z bronią w ręku przeciwstawili się najeźdźcy, stanowiąc przykład bohaterstwa i gotowości do największego poświęcenia… Oddajemy cześć poległym i pomordowanym, którzy oddali swoje życie za naszą wolność i wolność naszej Ojczyzny! Ważnym jest byśmy swoją pamięcią otoczyli również tych, którzy pomagali innym przetrwać i którzy swoją postawą uczyli innych wierzyć w człowieka, bo czas II Wojny Światowej to również czas wspaniałych postaci, o których nikt nie wie, którym nikt nie daje medali i odznaczeń, które cichutko schodzą z tego świata… Dbajmy o to, by pamięć o nich i o najmłodszych ofiarach wojny nigdy nie ucichła, a przyszłym pokoleniom przekazujmy, jak wielką wartość ma przeszłość i przyszłość.

foto BSK