Jakie tajemnice odkryto podczas przebudowy kanalizacji?

2014-10-23

Podczas przebudowy kanalizacji w śródmieściu naszego miasta, wymieniane były m.in. studnie (w złym stanie technicznym) z czworokątnymi, żeliwnymi włazami kanalizacyjnymi. Dwa włazy, z uwagi na ich zabytkowy charakter, burmistrz Mieczysław Szczurek przekazał za pośrednictwem Jednostki Realizującej Projekt do Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Wkrótce potem pokrywy zostały wkomponowane w bruk sieni przejazdowej dawnego pałacu Larischów od ulicy Tadeusza Regera.

|n||n|       Na jednej z pokryw widnieje nazwa|n|firmy KISLING I SKROBANEK oraz jej siedziba|n|CIESZYN. Firma ta, zarejestrowana|n|jako fabryka maszyn i wyrobów żelaznych,|n|działała od lat 20. XX w. przy ulicy|n|Śrutarskiej w zabudowaniach dawnego|n|browaru, a jej właścicielami byli Raimund|n|Kisling oraz Gustaw Skrobanek. Produkowała|n|m.in. ręczne wiertarki, imadła, wentylatory,|n|odważniki, żelazka, moździerze|n|kuchenne i ogniska kowalskie. W roku|n|1935 firma zleciła inż. Jerzemu Gryczowi|n|zaprojektowanie nowego kompleksu|n|fabrycznego na parceli przy Bobrówce|n|pomiędzy ulicami Liburnia i Na Brzegu|n|(nieistniejąca dziś ulica biegnąca wzdłuż|n|Bobrówki, która w listopadzie 1935 roku|n|została rozbudowana i przedłużona miejskim|n|sumptem ze względu na budowę|n|zakładu). Nowa fabryka, w skład której|n|wchodziła odlewnia, suszarnia, hala|n|maszyn, warsztaty ślusarskie, magazyn|n|i biura, uruchomiona została rok później|n|i zatrudniała ok. 130 pracowników. Zapewne|n|jednym z pierwszych zamówień|n|realizowanych w nowej odlewni było|n|wykonanie pokryw kanałowych jeszcze|n|w roku 1936 na zamówienie gminy Cieszyn|n|o łącznej wartości 1500 złotych.

|n||n|       Na drugiej przekazanej do muzeum pokrywie|n|powtarzają się nazwiska KISLING|n|SKROBANEK, ale poniżej widzimy już TESCHEN.|n|Na pierwszy rzut oka ta niemiecka|n|wersja nazwy miasta winna sugerować jej|n|austriacki jeszcze rodowód, czyli powstanie|n|przed rokiem 1918. Ale w tym wypadku|n|(poniekąd ku zaskoczeniu) okazało się,|n|że płyta ta jest młodsza od swej towarzyszki|n|z napisem CIESZYN, gdyż pochodzi z lat|n|1939-45. Firma Kisling & Skrobanek działała|n|przez cały okres II wojny, a jej właściciele|n|należeli do licznej grupy niemieckojęzycznych|n|cieszyniaków jeszcze z czasów|n|austriackich. Jak wszystkie fabryki o tym|n|profilu w ostatnich latach wojny produkowała|n|przede wszystkim granaty i pociski.|n|Po wojnie spadkobierczynią znacjonalizowanego|n|zakładu stała się CEFANA (Cieszyńska|n|Fabryka Narzędzi), a dziś tereny|n|te zajmuje centrum handlowe. Ale niektórzy|n|pamiętają jeszcze, że po narzędzia chodziło|n|się „do Kislinga”! Nota bene w okresie|n|międzywojennym Raimund Kisling był|n|członkiem cieszyńskiej rady miejskiej, do|n|której wybierany był z listy socjalistów|n|m.in. razem z Tadeuszem Regerem.

|n|

|n||n|       Przypominamy o prelekcji „Skarby archeologiczne|n|Cieszyna, czyli co odkryto|n|podczas przebudowy kanalizacji”,|n|na którą zaprasza burmistrz Mieczysław|n|Szczurek. Spotkanie odbędzie się 24.10|n|o g. 17.00 w Domu Narodowym.

|n||n|