W życiu są sprawy ważne oraz najważniejsze. Nikogo nie trzeba|n|chyba przekonywać, że najważniejsze jest zdrowie. Czy jednak|n|robimy coś, aby to zdrowie zachować? Proszę się nie obawiać, ten|n|artykuł nie będzie o szkodliwości picia alkoholu, odchudzaniu czy|n|też zdrowej diecie, aczkolwiek to również ważne zagadnienia, bezsprzecznie|n|mające wpływ na nasze zdrowie. Tym razem będzie|n|o tym, czym palimy w naszych piecach i co potem trafia do naszych|n|płuc, a także o chorobach z tym związanych...|n||n| Mamy okres jesienno-zimowy, rozpoczął się sezon grzewczy,|n|wszyscy czujemy, że pogorszyła się jakość powietrza. Winę za to|n|ponoszą niestety również ci mieszkańcy naszego miasta, którzy|n|spalają w piecach wątpliwej jakości paliwa lub po prostu śmieci.|n|W Polsce oddychamy najbardziej zanieczyszczonym powietrzem|n|w całej Unii Europejskiej! Aby sobie poprawić samopoczucie, przyjęto|n|w naszym kraju bardzo liberalne normy dopuszczalnych zanieczyszczeń|n|powietrza. Alarm smogowy ogłasza się, gdy stężenie|n|pyłów przekroczy 300 mikrogramów na metr sześcienny, podczas|n|gdy w Czechach i na Węgrzech jest to 75 mikrogramów, a w Belgii|n|czy Francji tylko 70. Czy rzeczywiście zamiast dostosować się do|n|poziomu europejskiego, wygodniej jest przyjąć zawyżone normy|n|i udawać, że wszystko jest w porządku?|n||n| W powietrzu, którym oddychamy, znajdziemy dwutlenek węgla, tlenek|n|węgla (czad!), dwutlenek siarki, cyjanowodór, chlorowodór, formaldehyd,|n|dioksyny, szkodliwe metale ciężkie (kadm, rtęć, ołów, cynk) i wiele|n|innych związków chemicznych – prawdziwych trucizn rujnujących|n|nasze zdrowie. Wystarczy, żeby zacząć się martwić, bo te substancje,|n|wraz z sadzą i pyłami unoszącymi się w powietrzu skracają nam życie|n|i wywołują wiele śmiertelnych chorób. Skąd te trucizny biorą się w powietrzu?|n|Głównie ze spalania śmieci! Dlaczego palimy śmieci w piecach?|n|Bo chcemy być oszczędni, zaoszczędzić na zakupie opału, nie wydawać|n|tyle pieniędzy na gaz, prąd czy węgiel. A co ze zdrowiem? O tym nie myślimy|n|paląc śmieci i odpady! Palenie śmieci w piecach to zbrodniczy|n|proceder – tak, te słowa to nie przesada. Warto, aby każdy kto pali|n|śmieci był tego świadomy. Spalanie odpadów zawierających PCV|n|(folie, wykładziny, zabawki, itp.) powoduje wydzielanie chlorowodoru,|n|który w połączeniu z wodą (ewentualnie parą wodną) tworzy|n|żrący kwas solny. Palenie starych butów, odzieży syntetycznej,|n|pianki poliuretanowej lub lakierowanych mebli to wprowadzanie|n|do powietrza cyjanowodoru, który jest silnie trujący, a w połączeniu|n|z wodą tworzy zabójczy kwas pruski. Palenie płyt wiórowych|n|to emisja do atmosfery szkodliwego formaldehydu, a spalanie opakowań|n|i butelek po napojach (tzw. PET), to wytwarzanie rakotwórczych dioksyn...|n||n| W piecach w naszych domach palimy przede wszystkim węglem,|n|a czasami tzw. flotem lub mułem. To nadal najtańszy opał. Nie uwzględniamy|n|jednak prawdziwej ceny jaką płacimy za ten tani opał – tą ceną|n|jest nasze zdrowie. Flot i muł to odpady powstające w procesie przeróbki|n|węgla. Zawierają najgorszy jakościowo węgiel oraz domieszki|n|wprowadzane w procesie flotacji (stąd nazwa flot). Przy ich spalaniu|n|w piecach domowych wydzielają się znaczne ilości pyłu, sadzy, rakotwórczego|n|benzopirenu, dwutlenku siarki, tlenku węgla, kadmu,|n|rtęci. Palenie flotem lub mułem to skuteczna recepta na zrujnowanie|n|zdrowia sobie i swoim sąsiadom. Flot i muł, jak to już powiedziano, są|n|odpadami i z tego powodu powinny być traktowane jako odpad, czyli|n|nie powinno być dozwolone ich spalanie w warunkach domowych. Tak|n|jest w wielu krajach, chociażby u naszych sąsiadów Czechów. Tymczasem|n|Polsce przepisy nie zabraniają palenia flotem i mułem...|n||n| Zanieczyszczenie powietrza pyłami i szkodliwymi substancjami|n|z palenisk domowych to tak zwana niska emisja. Wywołuje ona|n|szereg poważnych chorób i uznawana jest za najbardziej rakotwórczy|n|czynnik środowiskowy. Oddychanie zanieczyszczonym powietrzem|n|powoduje raka płuc, raka pęcherza (i inne choroby nowotworowe),|n|choroby układu krążenia, przewlekłą obturacyjną chorobę|n|płuc (POChP), astmę i wiele innych poważnych schorzeń. Według|n|przeprowadzonych badań statystycznych i epidemiologicznych, co|n|roku w Polsce z powodu zanieczyszczonego powietrza przedwcześnie|n|umiera 51 tys. osób! Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) przeprowadziła badania powietrza w europejskich miastach.|n||n| Miastem o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu w Europie jest|n|Żywiec, na trzecim miejscu jest Pszczyna, a w pierwszej pięćdziesiątce|n|miast z najgorszym do oddychania powietrzem są 33 miasta|n|polskie. Polska jest też liderem w emisji silnie rakotwórczego benzopirenu,|n|wydzielającego się w czasie spalania węgla. W naszym|n|kraju dopuszczalne normy stężenia benzopirenu przekroczone są|n|siedmiokrotnie. W wybranych polskich miastach przeprowadzono|n|badania, które miały odpowiedzieć w jakim procencie za zachorowania|n|na raka płuc w danym mieście odpowiada zanieczyszczenie|n|powietrza. Na czele listy – to znaczy tam, gdzie powietrze jest najgorsze|n|i ma największy negatywny wpływ na zdrowie – znalazły|n|się: Nowy Sącz (22%), Katowice (21%), Bielsko-Biała (20%), a na|n|końcu listy z najzdrowszym powietrzem umieszczono: Gdańsk,|n|Szczecin (oba po 6%) i Koszalin (2%). Ciekawe, na jakim miejscu|n|znalazłby się Cieszyn, gdyby objęto go badaniami?|n||n| Władze Cieszyna są świadome istniejącego stanu i zagrożeń związanych|n|z zanieczyszczonym powietrzem. Podejmowane są różnorakie|n|inicjatywy mające poprawić jakość powietrza w mieście. Od 1996|n|r. funkcjonuje w mieście system dopłat dla osób zmieniających system|n|ogrzewania z węglowego na ekologiczny. Prowadzone są akcje|n|promujące ekologiczne zachowania. W latach 2001-2003 podłączono|n|do sieci ciepłowniczej, eliminując ponad 800 pieców węglowych,|n|34 budynki wielorodzinne na osiedlu ZOR. W 2015 roku zakończono|n|projekt KAWKA, w ramach którego podłączono do sieci ciepłowniczej|n|osiem budynków wielorodzinnych w centrum miasta. Cieszyn,|n|jako pierwsze miasto w regionie, uchwalił dokument o systematycznym|n|ograniczaniu niskiej emisji, tzw. Plan Gospodarki Niskoemisyjnej.|n|Trwają prace przygotowawcze do dalszych podłączeń budynków|n|w śródmieściu do sieci Energetyki Cieszyńskiej.|n|Pora na zadanie najważniejszego pytania – co my, świadomi zagrożenia|n|mieszkańcy Cieszyna, możemy zrobić, aby ograniczyć zanieczyszczenie|n|powietrza?|n||n|Oto niektóre propozycje:|n||n|1. Uświadamiajmy wszystkim, zwłaszcza tym palącym śmieci lub|n|ogrzewającym dom flotem lub mułem, szkodliwość tego procederu.|n|Nie pouczać, nie ganić, nie robić tego nachalnie – bo nie odniesie to|n|żadnego skutku. Cierpliwie tłumaczyć, aż prawda dotrze do świadomości.|n|Kiedy mój sąsiad palił butelki plastikowe, podszedłem|n|i grzecznie go zapytałem, czy wie o tym, że z tego powodu jego|n|wnuki mogą zachorować na raka? Zrobiło mu się głupio, poczuł się|n|zakłopotany. Mam nadzieję, że już nie pali śmieci.|n||n|2. Wywierajmy presję na naszych przedstawicieli we władzach –|n|radnych wojewódzkich, posłów i senatorów – aby tworzyli korzystne|n|prawne warunki dla zamiany sposobu ogrzewania z węglowego|n|na bardziej ekologiczny. Wspierajmy ich w takich działaniach, inspirujmy|n|do podejmowania uchwał i zmieniania ustaw, niech mają|n|świadomość czego od nich oczekujemy.|n||n|3. Przekonujmy tych, których na to stać finansowo, a ogrzewają flotem|n|lub mułem swoje domy i wille, do przejścia na ogrzewanie ekologiczne.|n|Czasami wystarczy im uświadomić, że oszczędzając na kosztach opału|n|fundują sobie w przyszłości znaczne wydatki na ratowanie zdrowia.|n||n|4. Promujmy odnawialne źródła energii (kolektory słoneczne,|n|panele fotowoltaiczne, pompy ciepła) oraz nowoczesne i energooszczędne|n|technologie w budownictwie (w tym tzw. budynki pasywne|n|potrzebujące tyko minimalnych ilości energii do swojego funkcjonowania).|n|Korzystajmy z imponującego postępu technicznego, którego|n|jesteśmy świadkami.|n||n|5. Eliminujmy z eksploatacji stare, dymiące silniki diesla. W czarnych|n|kłębach dymu z silników diesla jest bardzo drobny pył , tzw.|n|PM 2,5, który z płuc przenika wraz z krwią do nerek, wątroby i mózgu,|n|rujnując nasze zdrowie.|n||n|6. Pamiętając o tym, że trudniej jest wykorzenić stare nawyki niż|n|ukształtować nowe, edukujmy dzieci i młodzież o szkodliwości spalania|n|odpadów. Kiedy zrozumieją związek przyczynowo-skutkowy|n|łączący zanieczyszczone powietrze z chorobami, sami będą wywierali|n|presję na swoich rodziców, aby zachowywali się ekologicznie.|n|Taka strategia doskonale zdała egzamin w przypadku wdrażania|n|segregacji śmieci.|n||n|7. Działajmy! Razem!|n||n|
Bogdan Ficek, Wydział OŚR
Informacja dotycząca plików cookies Strona korzysta z plików cookies w celu jej prawidłowego działania i realizacji usług zgodnie z Polityką Prywatności. Jeżeli wyrażasz zgodę na wykorzystywanie plików cookies, kliknij w przycisk "Rozumiem i akceptuję".
