Ewakuacja ludności, zwierząt i mienia

I. EWAKUACJA LUDNOŚCI

1. Rodzaje ewakuacji.

Ewakuacja polega na przemieszczeniu się ludności i transporcie zwierząt, mienia z rejonów, w których występują zagrożenia, do miejsc bezpiecznych. Z uwagi na uwarunkowania związane z rodzajem i skalą zagrożenia, wyróżnia się ewakuację I, II i III stopnia.

Ewakuacja I stopnia polega na niezwłocznym przemieszczaniu ludności, zwierząt, mienia z obszarów, w których wystąpiło nagłe, nieprzewidziane, bezpośrednie zagrożenie, poza strefę zagrożenia. Ewakuację I stopnia wywołać może sytuacja związana z wystąpieniem nagłego, nieprzewidzianego, bezpośredniego zagrożenia, np. pożar, huragan, katastrofa komunikacyjna, awaria przemysłowa itp.

Ewakuacja II stopnia polega na uprzednio przygotowanym, planowym przemieszczeniu ludności, zwierząt, mienia z rejonów przyległych do zakładów, obiektów hydrotechnicznych, ze stref zalewowych oraz rejonów przyległych do innych obiektów stanowiących potencjalne zagrożenie dla ludności, zwierząt lub mienia w przypadku ich uszkodzenia lub awarii. Realizuje się ją w sytuacji wystąpienia symptomów takiego zagrożenia. Ewakuację II stopnia wywołać może sytuacja związana z wystąpieniem awarii i katastrof w zakładach przechowujących i stosujących toksyczne środki przemysłowe oraz zagrożenia powodziowego, których następstwa mogą zagrażać życiu i zdrowiu znacznej ilości ludzi.

Ewakuacja III stopnia polega na uprzednio przygotowanym, planowym przemieszczeniu ludności, zwierząt, mienia podczas podwyższania stanu gotowości obronnej państwa. 

Samoewakuacja polega na przemieszczeniu się ludności z rejonów w których może wystąpić lub wystąpiło bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia poza strefę zagrożenia. Prowadzona jest przede wszystkim w oparciu o własne możliwości (transportowe, zakwaterowanie, itd.) Przyjmuje się, że samoewakuacja dotyczyć będzie około 50 % osób.

2. Ewakuacja z budynku lub obiektu budowlanego (ewakuacja I stopnia i ćwiczenia).

Ustawa z dnia 24.08.1991 r. o ochronie przeciwpożarowej wskazuje w art. 4, że właściciel budynku, obiektu budowlanego lub terenu, zapewniając ich ochronę przeciwpożarową, jest obowiązany zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie budowlanym lub na terenie, bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji. Wspomniana ustawa wskazuje także, że z każdego obiektu budowlanego powinna być zapewniona możliwość ewakuacji.

Natomiast zgodnie z § 17 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów:

1. Właściciel lub zarządca obiektu przeznaczonego dla ponad 50 osób będących jego stałymi użytkownikami, niezakwalifikowanego do kategorii zagrożenia ludzi ZL IV, powinien co najmniej raz na 2 lata przeprowadzać praktyczne sprawdzenie organizacji oraz warunków ewakuacji z całego obiektu.

2. W przypadku obiektów, w których cyklicznie zmienia się jednocześnie grupa powyżej 50 użytkowników, w szczególności: szkół, przedszkoli, internatów, domów studenckich, praktycznego sprawdzenia organizacji oraz warunków ewakuacji należy dokonać - co najmniej raz na rok, jednak w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia rozpoczęcia korzystania z obiektu przez nowych użytkowników.

Ponadto, w ramach realizacji ustawowego obowiązku ustalenia sposobów postępowania na wypadek powstania pożaru i innego miejscowego zagrożenia właściciel lub zarządca obiektu powinien określić sposób ogłaszania konieczności ewakuacji oraz wyznaczyć miejsca zbiórki osób ewakuowanych. Miejsca zbiórki po ewakuacji, powinny zostać zorganizowane na zewnątrz budynku w bezpiecznych miejscach, tak aby grupy pracowników wychodzące różnymi drogami ewakuacyjnymi (wyjściami ewakuacyjnymi) zebrały się w jednym miejscu, co znacznie ułatwiłoby ustalanie, czy wszyscy pracownicy wyszli z budynku.

Z jednego budynku można wyznaczyć, jeśli jest taka potrzeba, więcej niż jedno miejsce zbiórki do ewakuacji. Przepisy z zakresu ochrony przeciwpożarowej nie wskazują wymagań co do liczby miejsc zbiórki do ewakuacji. Przy określaniu ich liczby należy kierować się liczbą pracowników (użytkowników) w obiekcie oraz warunkami ewakuacji. W zależności od tych czynników, miejsc wyznaczonych i odpowiednio oznakowanych może być więcej niż jedno. Ważne, aby organizacyjnie było ustalone, do którego miejsca, kto się udaje, aby w czasie ewakuacji można było sprawdzić czy obiekt opuścili wszyscy pracownicy (użytkownicy).

Informacje co do liczby miejsc zbiórki i podziału organizacyjnego powinny być zawarte w instrukcji bezpieczeństwa pożarowego opracowanej dla całego obiektu.

Oznakowanie miejsca zbiórki do ewakuacji