Obrona cywilna

Obrona cywilna ma na celu ochronę ludności, zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej, dóbr kultury, ratowanie i udzielanie pomocy poszkodowanym w czasie wojny oraz współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz usuwaniu ich skutków.

Obowiązek obywateli w zakresie obrony cywilnej polega na odbywaniu:

-służby w obronie cywilnej,
-przysposobienia obronnego młodzieży szkolnej
-szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony ludności,
-wykonywaniu innych zadań przewidzianych w ustawie.

Art. 137 oraz art. 139 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (dokument nieaktualny, trwają prace legislacyjne nad nową ustawą)

Więcej informacji znajduje się na stronie Obrony Cywilnej Kraju: http://www.ock.gov.pl/

POWSZECHNA SAMOOBRONA LUDNOŚCI

Osoby posiadające obywatelstwo polskie, zdolne ze względu na stan zdrowia podlegają obowiązkowi szkolenia ludności w zakresie powszechnej samoobrony. Szkolenie ludności w zakresie powszechnej samoobrony ma na celu przygotowanie do samoobrony przed środkami masowego rażenia oraz innymi działaniami nieprzyjaciela. W ramach przygotowania do samoobrony osoby posiadające obywatelstwo polskie mogą być zobowiązane do:

- przygotowania ochrony budynku lub lokalu mieszkalnego oraz mienia osobistego i indywidualnego;
- zabezpieczenia własnych źródeł wody pitnej i środków spożywczych przed zanieczyszczeniem lub skażeniem;
- utrzymywania i konserwacji posiadanego oraz przydzielonego sprzętu i środków ochrony;
- utrzymywania i konserwacji domowych pomieszczeń ochronnych;
- wykonywania innych przedsięwzięć mających na celu ochronę własnego życia, zdrowia i mienia oraz udzielania pomocy poszkodowanym.

Art. 168 ust. 1 i 2 oraz art. 173 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (dokument nieaktualny, trwają prace legislacyjne nad nową ustawą)

Terroryzm

Co raz częściej w naszym życiu spotykamy się z terroryzmem, w większości przypadków mamy z nim do czynienia nie w sposób bezpośredni (na szczęście), a poprzez przekaz w mediach. Mimo tego, że poziom terroryzmu na terenie naszego państwa jest niski (tak zapewniają nas służby) to trzeba mieć świadomość, że zagrożenie terrorystyczne nie zniknęło, a Polska nie jest wolna od zagrożeń terrorystycznych, z uwagi chociażby na fakt, że bierzemy udział w działaniach i operacjach antyterrorystycznych i musimy liczyć się z możliwością działań odwetowych. Na stronach internetowych instytucji zajmujących się zwalczaniem terroryzmu można uzyskać informacje na temat działań związanych z tym zagadnieniem. Służby za pośrednictwem tych stron poinformowały, że podczas pandemii wzrosła aktywność organizacji terrorystycznych w internecie. Za pośrednictwem medii społecznościowych rozpowszechniano ekstremizm. Po wzmożonych działaniach firm właścicieli komunikatorów internetowych zablokowano kilka grup terrorystycznych, które na określonych platformach rozprzestrzeniały swoje ideologie.

Paradoksalnie, problem związany z koronawirusem SARS-CoV-2 i lockdowny związane z tą pandemią w znaczący sposób przyczyniły się do zmniejszenia ataków terrorystycznych. Ograniczenia związane z możliwością korzystania z galerii handlowych, organizowania imprez masowych czy zgromadzeń, oraz brakiem publiczności na stadionach miało wpływ na zmniejszenie ataków.

Według raportu Europolu z 2021 roku na temat sytuacji terrorystycznej w Unii Europejskiej, za rok 2020 to, w całej UE miało miejsce 57 prób zamachów terrorystycznych (w tym skuteczne, udaremnione i nieudane). W atakach tych śmierć poniosło 10 osób, a 27 zostało rannych. Do ataków tych przyznali się dżihadyści, oraz anarchistyczne organizacje terrorystyczne. W większości przypadków ataki te były wymierzone w mienie prywatne lub publiczne (budynki rządowe lub instytucje finansowe). Jak podaje Europol w roku 2020 w trzech krajach UE - Niemcy, Belgia, Francja - miały miejsce cztery próby zamachów terrorystycznych motywowanych prawicowym ekstremizmem, z czego tylko jeden został przeprowadzony skutecznie. Statystyki podają, że w większości ataki dokonywane były w pojedynkę. Niektórzy terroryści działający w pojedynkę prócz wyznawania skrajnych ideologii mieli problemy ze zdrowiem psychicznym. W niektórych przypadkach podejrzewa się, że do ataku przyczyniła się izolacja społeczna i zwiększony stres z powodu pandemii.

Co to takiego właściwie jest terroryzm?

Terroryzm -w szerokim znaczeniu oznacza użycie siły lub przemocy w stosunku do osób lub mienia w celu zastraszenia, przymuszenia, lub okupu. Skutki mogą obejmować znaczną liczbę ofiar, uszkodzenie budynków, zakłócenie dostępu do podstawowych medii (prąd, woda, teleinformatyka, itp.).

Nowoczesne technologie, zwłaszcza media społecznościowe są wykorzystywane nie tylko w celu dotarcia do sympatyków stosowania przemocy, ale również do wskazania/ustalenia miejsc ataku, lub dotarcia do osób które takie działania sfinansują. Bardzo często do przeprowadzenia zamachu, terroryści wykorzystują broń palną lub ładunki wybuchowe. „Najpopularniejszą” i wywołującą największy oddźwięk w społeczeństwie, formą terroryzmu jest podłożenie ładunków wybuchowych. Każdy wybuch jest sytuacją nagłą i nieodwracalną a bomba nie rozróżnia „swoich” lub „obcych”. Należy pamiętać, że przy tej formie terroru nie ma wyraźnych znaków ostrzegawczych wskazujących na wystąpienie zamachu.

W codziennym życiu, w obecnym czasie powinniśmy znacznie częściej zwracać uwagę na nietypowe zachowanie i ubiór osób (ubrane nietypowo do pory roku),
przedmioty (torby, pakunki, itp.) pozostawione bez opieki,
pojazdy pozostawione w nietypowych miejscach, lub blisko miejsc w których odbywa się wzmożony ruch osób (centra handlowe, przesiadkowe, główne szlaki komunikacyjne, itp.).

W przypadku kiedy jakieś osoby, działanie czy przedmiot wzbudzi w nas niepokój należy niezwłocznie powiadomić służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo w obiekcie lub Policję. Należy pamiętać, że pod żadnym pozorem nie można: dotykać, przenosić, itp. pozostawionych przedmiotów, oraz kategorycznie zabrania się rozbrajania pozostawionego ładunku.

Przekazując informację Policji lub administracji obiektu należy podać wszystkie zapamiętane szczegóły i odpowiadać na zadawane pytania. Aby zapobiec panice informacji nie należy rozpowszechniać, ułatwi to sprawniej przeprowadzić ewentualną akcję ewakuacyjną.

Pamiętaj

Jeśli Ty widzisz „bombę”, to ona „widzi” Ciebie

Kiedy jesteś bezpośrednim świadkiem ataku terrorystycznego w czasie którego sprawcy wykorzystują broń palną staraj się nie zwracać na siebie uwagi atakujących. Jeżeli masz taką możliwość odizoluj od napastnika/ów największą liczbę osób (pracowników) chowając się w bezpieczne miejsce do którego dostęp jest utrudniony. Powiadom Policję i pozostałe służby ratunkowe. Kiedy dobrze znamy miejsce lub otoczenie i pozwalają na to możliwości, można rozważyć ewakuację osób przebywających w budynku, pod warunkiem, że ewakuacja taka nie będzie powodować zagrożenia dla osób ewakuowanych i przebiegnie w sposób sprawny. Pod żadnym pozorem nie należy wdawać się z agresorem/ami w dyskusje, negować ich działanie, próbować wyrwać im broń.

Cyberterroryzm

Wszystkie systemy i sieci teleinformatyczne, zachodzące pomiędzy nimi powiązania oraz relacje między nimi a ich użytkownikami, to cyfrowa przestrzeń przetwarzania i wymiany informacji – często nazywana cyberprzestrzenią. Rozwój technologiczny i wzrost znaczenia internetu na przestrzeni ostatnich kilku lat doprowadził do rozwoju cyberprzestrzeni.

Cyberprzestrzeń jest obecnie wykorzystywana przez praktycznie wszystkich mieszkańców danego regionu, kraju czy świata. Przestrzeń tą wykorzystują zarówno indywidualne gospodarstwa domowe, małe lokalne podmioty gospodarcze, firmy globalne, jak i różnego rodzaju instytucje państwowe. W „sieci” odbywa się przepływ towarów, informacji i kapitału. Z tych względów jednym z celów strategicznych w obszarze bezpieczeństwa każdego państwa, jest odpowiednie zabezpieczenie cyberprzestrzeni i stworzenie skutecznych mechanizmów zapobiegających zagrożeniom przestrzeni cyfrowej. Jednym z największych niebezpieczeństw jest cyberterroryzm, polega on na wykorzystaniu zdobyczy technologii informacyjnej w celu wyrządzenia szkody (utrata lub zniszczenie informacji, utrata mienia).

Podłożem cyberterroryzmu mogą być zarówno cele polityczne jak i chęć osiągnięcia zysku. Jednak najczęstszym celem są państwowe systemy teleinformatyczne, zapewniające prawidłowe funkcjonowanie:

administracji państwowej,
sił zbrojnych,
instytucji odpowiedzialnych za bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne państwa,
łączność i sieci telekomunikacyjne,
sieci zaopatrzenia w energię elektryczną, wodę, gaz,
służb ratowniczych,
sieci i instytucji finansowych.

Działania cyberterrorystów mogą przyjmować formy zabiegów zmierzających do zakłócenia działania systemów, nieupoważnionego wprowadzania, modyfikowania, usuwania danych, łamania zabezpieczeń w celu przejęcia kontroli nad poszczególnymi elementami sieci.

Przestępcy do ataku wykorzystują najczęściej internet, przy jego pomocy włamują się na dane urządzenie i dokonują ataku. Uwzględniając charakterystykę metod wykorzystywanych przez cyberterrorystów, można wyróżnić następujące przykłady konsekwencji ataków:

kradzież i przechwytywanie cennych informacji,
zniszczenie danych o kluczowym znaczeniu,
paraliż przedsiębiorstw i instytucji,
paraliż komunikacyjny,
blokowanie stron internetowych,
ujawnianie tajnych lub prywatnych informacji.

Stopnie alarmowe w Polsce

W Polsce mogą być wprowadzone 4 stopnie alarmowe:

pierwszy ALFA lub ALFA-CRP dla zagrożenia w cyberprzestrzeni,
drugi BRAVO lub BRAVO-CRP dla zagrożenia w cyberprzestrzeni,
trzeci CHARLIE lub CHARLIE-CRP dla zagrożenia w cyberprzestrzeni,
czwarty DELTA lub DELTA-CRP dla zagrożenia w cyberprzestrzeni.

Stopień alarmowy lub stopień alarmowy CRP może zostać wprowadzony:

na terenie całego kraju,
na obszarze jednej lub kilku jednostek podziału terytorialnego kraju,
na obszarze określonym w sposób inny niż przez odniesienie do jednostek podziału terytorialnego kraju,
dla określonych obiektów jednostek organizacyjnych administracji publicznej, prokuratury, sądów lub innych obiektów infrastruktury administracji publicznej lub infrastruktury krytycznej.

Przyczyny wprowadzenia poszczególnych stopni alarmowych

stopień	przyczyna
ALFA lub ALFA-CRP	Uzyskanie informacji o możliwości wystąpienia zdarzenia o charakterze terrorystycznym, którego rodzaj i zakres jest trudny do przewidzenia
BRAVO lub BRAVO-CRP	Uzyskanie informacji o zaistnieniu zwiększonego i przewidywalnego zagrożenia wystąpieniem zdarzenia o charakterze terrorystycznym, jednak konkretny cel ataku nie został zidentyfikowany
CHARLIE lub CHARLIE-CRP	Wystąpienie zdarzenia potwierdzającego prawdopodobny cel ataku o charakterze terrorystycznym godzącym w: bezpieczeństwo i porządek publiczny, bezpieczeństwo RP, bezpieczeństwo innego państwa lub organizacji międzynarodowej lub uzyskania wiarygodnych i potwierdzonych informacji o planowanym zdarzeniu o charakterze terrorystycznym na RP lub którego skutki mogą dotyczyć obywateli polskich przebywających za granicą lub instytucji polskich
DELTA lub DELTA-CRP	Wystąpienie zdarzenia o charakterze terrorystycznym powodującym zagrożenie: bezpieczeństwa i porządku publicznego, bezpieczeństwa RP, bezpieczeństwo innego państwa lub organizacji międzynarodowej, lub, uzyskania informacje wskazują na zaawansowaną fazę przygotowań do zdarzenia o charakterze terrorystycznym na terytorium RP, lub gdy uzyskane informacje wskazują na zaawansowaną fazę przygotowań do zdarzenia o charakterze terrorystycznym, które ma być wymierzone w obywateli polskich przebywających za granicą, a zebrane informacje wskazują jednocześnie na nieuchronność takiego zdarzenia.

Pliki do pobrania:

Sygnały alarmowe