Zanieczyszczenia powietrza

Informujemy, że bieżące komunikaty o jakości powietrza dotyczące braku przekroczeń lub przekroczenia norm znajdują się w zakładce JAKOŚĆ POWIETRZA

Informacje dotyczące zanieczyszczenia powietrza

System Prognoz Jakości Powietrza.

Cieszyn znajduje się w strefie śląskiej-części południowej, w obszarze bielsko-cieszyńskim.

Warunki panujące w mieście mogą oddziaływać niekorzystnie na organizm człowieka. Jesteśmy poddawani działaniu szeregu bodźców chemicznych (np. zanieczyszczenia powietrza), fizycznych (np. miejska wyspa ciepła) czy akustycznych (hałas) -  Bioklimat miejski

Informacje dotyczące monitorowanych substancji

  PYŁ ZAWIESZONY (PM10)

 Pył - (PM- ang. Particulate matter) jest zanieczyszczeniem powietrza składającym się z mieszaniny cząstek stałych i ciekłych, zawieszonych w powietrzu, będących mieszaniną substancji organicznych i nieorganicznych.

Pochodzenie pyłów:

• naturalne - nieorganiczne powstają w wyniku takich zjawisk przyrody, jak wietrzenie skał, wybuchy wulkanów,

• pierwotne - emitowane bezpośrednio ze źródeł, powstają głównie podczas spalania, mogą składać się z kurzu, małych płatków sadzy, pyłku kwiatowego itp.

• wtórne - powstają w wyniku przemian chemicznych w atmosferze prekursorów pyłu: dwutlenku siarki (SO₂), tlenków azotu (Nox), lotnych związków organicznych (LZO), amoniaku (NH₃)

Przyczyny przekroczeń stężeń pyłów:

• emisja pochodząca od komunikacji,

• emisja powierzchniowa z indywidualnego ogrzewania budynków ze źródeł rozproszonych,

• prace remontowe,

• aerozole wtórne pochodzące od emisji pierwotnej zanieczyszczeń gazowych,

• unos pyłu,

• wtórny unos pyłu,

• napływ zanieczyszczeń spoza terenu województwa, kraju,

• naturalne źródła emisji lub zjawiska,

• warunki meteo.

Wpływ na zdrowie ludzi

Pyły stanowią poważny czynnik chorobotwórczy, osiadają na ściankach pęcherzyków płucnych, utrudniając wymianę gazową , powodują podrażnienie naskórka i śluzówki, zapalenie górnych dróg oddechowych oraz wywołują choroby alergiczne, astmę, nowotwory płuc, gardła i krtani. Nie istnieje próg stężenia, poniżej którego negatywne skutki wynikające z oddziaływania pyłów na zdrowie ludzi nie występują.

Grupami ludności najbardziej narażonymi na drażniące działanie pyłu zawieszonego są:

1. dzieci i młodzież poniżej 25 roku życia - szczególnie narażone na szkodliwe działanie podwyższonych stężeń zanieczyszczeń, gdyż spędzają na powietrzu więcej czasu niż osoby dorosłe. Organizm dziecka, będąc w fazie wzrostu i ogólnego rozwoju, jest szczególnie podatny na pojawianie się zaburzeń zdrowotnych ponieważ w tej fazie rozwoju najbardziej rozwija się ich odporność i system oddechowy. Wśród skutków zdrowotnych można wymienić: alergie, długotrwały napadowy kaszel, zapalenie oskrzeli, stany zapalne dróg oddechowych, przewlekłe stany zapalne dróg oddechowych oraz astmę;

2. osoby starsze i w podeszłym wieku - wrażliwość osobnicza w tej grupie wynika z ogólnego osłabienia organizmu, związanego z procesem starzenia się, co w konsekwencji powoduje osłabienie układu odpornościowego i bezpośrednio wpływa na zwiększone ryzyko zachorowania oraz zwężenie naczyń krwionośnych, które prowadzi niejednokrotnie do powstania zakrzepów;

3. osoby z zaburzeniami funkcjonowania układu oddechowego - pył zawieszony PM10 działa drażniąco na śluzówki dróg oddechowych, a po przedostaniu się do płuc, niszczy ich komórki, co powoduje przedostawanie się płynów do tkanki płucnej. Szczególnie narażone na szkodliwe działanie pyłu, przy podwyższonych stężeniach, są osoby z przewlekłymi chorobami układu oddechowego, głównie osoby chore na astmę. Możliwość wystąpienia ataków astmy obserwuje się przy wysokich stężeniach pyłu zawieszonego PM10, który zawiera substancje drażniące;

4. osoby z zaburzeniami funkcjonowania układu krwionośnego - bardzo drobny pył zawieszony ma zdolność wnikania w płucach do naczyń krwionośnych, w wyniku czego uszkadza je, powodując zaostrzenie chorób układu krwionośnego, w tym również powstawanie zakrzepów;

5. osoby palące papierosy i bierni palacze - wdychanie dymu papierosowego znacznie osłabia błony śluzowe dróg oddechowych, co ułatwia przenikanie zanieczyszczeń z wdychanego powietrza do tkanek organizmu, zwiększając ryzyko zawału serca, udaru mózgu lub inicjacji procesu nowotworowego;

6. osoby zawodowo narażone na działanie pyłów i innych zanieczyszczeń - długotrwała ekspozycja w powietrzu pyłu PM10 bezpośrednio wpływa na na wzrost stężenia, co powoduje zwiększenie narażenia na szkodliwe działanie poprzez wnikanie do układu oddechowego i krwionośnego.     

Środki ostrożności, które powinny być podjęte przez najbardziej narażone grupy ludności:

1. śledzenie informacji o występujących przekroczeniach wartości dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń w powietrzu oraz o ryzyku wystąpienia takich przekroczeń;

2. unikanie długotrwałego przebywania na otwartej przestrzeni, w szczególności połączonego ze znacznym wysiłkiem fizycznym, zwłaszcza w pobliżu ulic o dużym nasileniu ruchu;

3. Unikanie wychodzenia z domów, szczególnie przez osoby z niewydolnością układu krążenia i przewlekłymi chorobami układu oddechowego, wrażliwe na zanieczyszczenia.

4. Rezygnacja ze spacerów z dziećmi.

Metody ograniczenia wysokiego stężenia pyłu zawieszonego w powietrzu:

1. Ograniczenie korzystania z pojazdów samochodowych w celu zmniejszenia zawartości dwutlenku węgla w powietrzu.

2. Ograniczenie spalania niskojakościowych paliw, takich jak: muły i miały węglowe oraz stosowanie do celów grzewczych gazu (w przypadku posiadania odpowiedniego pieca), bądź grzejników elektrycznych.

Czeski monitoring powietrza: http://www.chmi.cz/#!, zakładka Ovzduši

INFORMACJE O OZONIE (O₃)

OZON powstający blisko powierzchni ziemi jest gazem szkodliwym dla organizmów żywych. Niewielkie ilości ozonu powstają w warstwie przyziemnej w sposób naturalny, między innymi podczas wyładowań atmosferycznych. Ozon jest zanieczyszczeniem wtórnym, powstającym w większych stężeniach przy sprzyjających warunkach meteorologicznych, związanych głównie z natężeniem promieniowania słonecznego i temperaturą powietrza, w atmosferze zawierającej tzw. prekursory ozonu (tlenki azotu, węglowodory i inne substancje uczestniczące w procesie powstawania ozonu w troposferze). Najczęściej występuje od lipca do września. Wzrost stężeń ozonu obserwuje się reguły na dużych obszarach, również pozamiejskich. Maksymalne stężenie występuje przeważnie w godzinach popołudniowych.

Działania indywidualne:

■ Osoby z przewlekłymi chorobami (układu oddechowego i niewydolnością układu krążenia) powinny pozostawać w pomieszczeniach.

■ Unikanie długotrwałego przebywania na otwartej przestrzeni.

■ Ograniczenie dużego wysiłku fizycznego (uprawianie sportów wymagających dużego wysiłku i gier sportowych na otwartej przestrzeni, jazdy na rowerze).

■ Unikanie lub przynajmniej ograniczenie palenia tytoniu.

■ Unikanie wdychania dymu tytoniowego. 

Więcej informacji na temat ozonu 

^{System monitoringu jakości powietrza}

Uchwałą nr VI/21/12/2020 Sejmiku Województwa Śląskiego z dnia 22 czerwca 2020 r. został wprowadzony Plan Działań Krótkoterminowych będący częścią ,,Programu ochrony powietrza dla województwa śląskiego", odnosi się do działań w zakresie ograniczenia skutków i czasu trwania przekroczeń, oraz zmniejszenia ryzyka wystąpienia przekroczeń w zakresie występujących w danej strefie przekroczeń poziomu alarmowego, dopuszczalnego lub docelowego substancji w powietrzu (w załączeniu poniżej).  

Wypadki drogowe

Jak postępować, kiedy jesteś świadkiem wypadku drogowego? 

Serwis dla kierowców

Skażenia promieniotwórcze

Wypadki radiologiczne mogą zdarzyć się wszędzie tam, gdzie materiały radioaktywne są używane, składowane lub transportowane. Ponadto mogą one mieć miejsce w elektrowniach jądrowych, szpitalach, uniwersytetach, laboratoriach badawczych, w zakładach przemysłowych, na głównych drogach, liniach kolejowych oraz w stoczniach. Materiały radioaktywne są niebezpieczne z powodu szkodliwego oddziaływania niektórych typów promieniowania na komórki ciała. Im dłużej dana osoba jest narażona na promieniowanie, tym większe jest zagrożenie. Są trzy czynniki, które minimalizują oddziaływanie promieniowania na twoje ciało: odległość, osłona oraz czas.

Odległość - im większa pomiędzy Tobą a źródłem promieniowania - tym mniejszą dawkę promieniowania otrzymasz. W razie poważnych awarii jądrowych władze prawdopodobnie będą wzywać do ewakuacji, aby oddalić się od źródła promieniowania.

Osłona - podobnie jak odległość - im bardziej ciężkie i gęste materiały pomiędzy Tobą a źródłem promieniowania - tym lepiej. Właśnie dlatego w czasie wypadków radiologicznych władze będą zalecać pozostawanie wewnątrz pomieszczeń. W niektórych przypadkach ściany Twojego domu będą wystarczającym zabezpieczeniem.

Czas - w większości przypadków natężenie promieniowania szybko maleje. Ograniczenie czasu przebywania w zasięgu promieniowania zmniejszy wielkość pochłoniętej dawki promieniowania. Po wystąpieniu wypadków radiologicznych lokalne władze będą monitorować wszystkie przypadki pojawienia się promieniowania i określać, kiedy minie zagrożenie.

Nowe stacje wykrywania skażeń:
https://www.gov.pl/web/paa/nowe-stacje-wykrywania-skazen-promieniotworczych

1. Przed zagrożeniem radiacyjnym:
1) Na wypadek katastrofy miej przygotowane następujące rzeczy:
a) latarkę z zapasowymi bateriami,
b) przenośne radio bateryjne z zapasowymi bateriami,
c) apteczkę i podręcznik pierwszej pomocy,
d) alarmowy zapas żywności i wody,
e) zapas worków do przechowywania żywności,
f) otwieracz do konserw,
g) solidne obuwie.
2) Bądź przygotowany do ewakuacji lub schronienia się w swoim domu.
3) Opracuj plan komunikowania się na wypadek zagrożenia.
4) Przygotuj plan oraz sposoby powrotu do domu członków rodziny, jeżeli w czasie wystąpienia zagrożenia są rozdzieleni (realna możliwość w ciągu dnia, gdy dorośli są w pracy, a dzieci w szkole).
5) Poproś krewnych lub znajomych, zamieszkałych w innych miejscowościach, aby służyli jako miejsce kontaktu dla Twojej rodziny. Upewnij się, czy wszyscy członkowie Twojej rodziny znają nazwisko, adres i nr telefonu osoby kontaktowej.
6) Jeśli prowadzisz samodzielne gospodarstwo rolne, zastanów się nad zabezpieczeniem paszy dla zwierząt hodowlanych, ujęć wody pitnej oraz pomieszczeń dla nich.

 E-broszury dotyczące promieniowania

2. W czasie zagrożenia radiacyjnego:
1) Zachowaj spokój:
a) nie każdy wypadek, związany z wydostaniem się substancji promieniotwórczej jest dla Ciebie niebezpieczny,
b) wypadek może dotyczyć tylko terenu zakładu (elektrowni atomowej) i może nie powodować żadnych zagrożeń zewnętrznych.
2) Uważnie i stale słuchaj radia, oglądaj telewizję ogólnokrajową lub lokalną. Komunikaty określą charakter wypadku, stopień zagrożenia oraz jego zasięg i szybkość rozprzestrzeniania się - wykonaj zalecenia wynikające z komunikatów.
3) Gdy powracasz do miejsca schronienia z zewnątrz:
a) weź prysznic, zmień buty i odzież,
b) schowaj do plastikowej torby rzeczy noszone na zewnątrz i szczelnie je zamknij.
4) Jeśli otrzymasz polecenie ewakuacji, wykonuj je niezwłocznie, według zaleceń władz (służb ratowniczych):
a) nasłuchuj w radiu i telewizji komunikatów o drogach ewakuacji, tymczasowych schronach i sposobach postępowania,
b) zabierz przygotowane na ewakuację rzeczy.
5) Pamiętaj o swoich sąsiadach, którzy mogą potrzebować specjalnej pomocy przy małych dzieciach, starszych lub niepełnosprawnych osobach.
6) W wypadku zaniechania ewakuacji, pozostań w domu:
a) zabezpiecz i pozamykaj okna i drzwi,
b) wyłącz klimatyzację, wentylację, ogrzewanie nawiewowe itp.,
c) miej przy sobie cały czas włączone radio bateryjne,
d) zamknij (uszczelnij) zasuwy piecowe i kominowe,
e) udaj się do piwnicy lub innych pomieszczeń poniżej powierzchni gruntu,
f) pozostań wewnątrz pomieszczeń do czasu, aż władze (służby ratownicze) ogłoszą, że jest bezpiecznie,
g) jeśli musisz wyjść na zewnątrz, zakryj usta i nos mokrym ręcznikiem.
7) Bądź przygotowany do ewakuacji lub schronienia się na dłuższy czas w domu.
8) Ukryj inwentarz i nakarm go przechowaną w zamknięciu paszą.
9) Nie używaj telefonu, jeśli nie jest to konieczne. Linie telefoniczne są niezbędne dla akcji ratowniczej.
10) Przechowuj żywność w szczelnych pojemnikach lub lodówce:
a) niezabezpieczoną żywność przed schowaniem dokładnie opłucz;
b) zrezygnuj ze spożywania owoców, warzyw i wody z niepewnych źródeł.
11) Dalej postępuj zgodnie z zaleceniami określonymi przez władze (służby ratownicze) do czasu odwołania zagrożenia skażeniem promieniotwórczym.

W razie zdarzenia radiacyjnego, podejrzenia skażenia promieniotwórczego lub wykrycia substancji promieniotwórczych nieznanego pochodzenia należy kontaktować się z Centrum ds. Zdarzeń Radiacyjnych Państwowej Agencji Atomistyki
Telefon: 22 194 30 lub 
22 621 02 56,
Kom. 783 920 151
Fax: 22 556 27 82 lub
22 621 02 63
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.

3. Po odwołaniu zagrożenia radiacyjnego:
1) Opuść ukrycie i w razie najmniejszych podejrzeń o skażeniu poddaj siebie i rodzinę zabiegom sanitarnym.
2) Unikaj spożywania żywności z Twojego ogrodu oraz mleka od Twoich krów i kóz, dopóki nie będą zbadane przez lokalny urząd sanitarny.
3) W przypadku zarządzenia ewakuacji zabierz ze sobą najcenniejsze rzeczy, odzież, dokumenty i produkty żywnościowe. Zabezpiecz mieszkanie.

4. Indywidualne środki ochrony przed skażeniami:

Indywidualne środki ochrony przed skażeniami zabezpieczają przed bojowymi środkami trującymi, biologicznymi, pyłem promieniotwórczym oraz częściowo przed działaniem promieniowania cieplnego podczas wybuchów jądrowych. Należą do nich środki ochrony dróg oddechowych i środki ochrony skóry:

• ŚRODKI OCHRONY DRÓG ODDECHOWYCH

Rozróżnia się dwa rodzaje masek przeciwgazowych:

- filtracyjne, których działanie polega na oczyszczaniu powietrza wdychanego z substancji szkodliwych,

- izolacyjne, które umożliwiają oddychanie powietrzem lub tlenem zawartym bądź wytworzonym w urządzeniach wchodzących w skład tych masek.

W przypadku braku etatowych środków ochrony można wykonać w prosty sposób zastępcze środki ochrony dróg oddechowych.

Poniżej podano kilka przykładów wykonania zastępczych środków ochrony dróg oddechowych:

- szal wełniany lub ręcznik złożony w dwie warstwy, przykładany na nos i usta i zawiązywany z tyłu głowy,

- damska pończocha wypełniona 6 warstwami celulozy (ligniny), którą zakładana na twarz i obwiązywana sznurkiem,

- filcowy kapelusz z wyciętym otworem na oczy do którego przymocowujemy przeźroczysty plastik.

• ŚRODKI OCHRONY SKÓRY

Do ochrony skóry wykorzystuje się ogólnowojskową odzież ochronną, która składa się z płaszcza ochronnego, pończoch i rękawic ochronnych. Ponadto do ochrony skóry można wykorzystywać odzież ochronną lekką (do długotrwałych działań w terenie skażonym).

Przed pyłem promieniotwórczym zabezpieczają też zastępcze środki ochrony skóry. W stosunku do bojowych środków chemicznych i biologicznych mają ograniczone zdolności ochronne.

Zastępczymi środkami ochronnymi skóry mogą być:

- fartuchy ochronne gumowe, z tkanin podgumowanych impregnowanych, skórzane i z tworzyw sztucznych,

- wszelkiego rodzaju płaszcze i peleryny przeciwdeszczowe z gumy lub podgumowane z płótna impregnowanego, tkanin z włókien sztucznych, folii itp.,

- kombinezony skórzane i ubiory z folii metalizowanej,

- buty gumowe, skórzane i z tworzyw sztucznych,

- okulary ochronne (przemysłowe, narciarskie, motocyklowe),

- nakrycia głowy gumowe, skórzane i z tworzyw sztucznych.

Z wymienionych środków można skompletować odzież ochronną, która (uzupełnioną maską lub półmaską) umożliwi wykonanie krótkotrwałych czynności ratunkowych.

• ZBIOROWE ŚRODKI OCHRONY LUDNOŚCI

Do zbiorowych środków ochrony ludności przed działaniem broni masowego rażenia chemicznych niebezpiecznych środków chemicznych zalicza się budowie ochronne i ewakuację.

• BUDOWLE OCHRONNE

Ze względu na właściwości ochronne budowle dzielą się na: schrony i ukrycia.

Ukrycia:

- typu I - zabezpieczające przed czynnikami wybuchu jądrowego,

- typu II - zabezpieczające przed opadem promieniotwórczym.

Schrony wykonuje się w czasie pokoju, podczas realizacji nowych inwestycji, natomiast ukrycia zarówno w czasie pokoju, zagrożenia jak i wojny.

Istniejące budowle ochronne zlokalizowane są pod budynkami mieszkalnymi, użyteczności publicznej, w zakładach pracy, jak i jako obiekty wolnostojące.

5. Przygotowanie lokali, budynków mieszkalnych i żywności do ochrony.

5.1. Przygotowanie mieszkania (pokoju, piwnicy) do ochrony przed skażeniami i zakażeniami.

Na wypadek alarmu o skażeniach lub uprzedzenia o zagrożeniu skażeniami zakażeniami każda rodzina powinna mieć tak przygotowaną piwnicę, pokój lub mieszkanie, aby stanowić one mogły ochronę przed oddziaływaniem na organizm ludzki opadu substancji promieniotwórczych, środków trujących niebezpiecznych dla zdrowia środków biologicznych.

Przystosowując na takie ukrycie mieszkanie (piwnicę, pokój) należy mieć na uwadze to, że jego podstawową cechą powinna być hermetyczność (szczelność) i możliwość zapewnienia w miarę potrzeby najprostszej wentylacji.

W razie potrzeby wykonać następujące prace:

- uszczelnić okna odpowiednią taśmą lub watą, a nawet okleić paskiem papieru (taśmą samoprzylepną), uszczelnić wszystkie drzwi i futryny. Drzwi zewnętrzne obić kocem i w odległości 1-1,5 m zawiesić zasłonę z koca (kołdry), aby stworzyć „śluzę”,

- uszczelnić dokładnie wszystkie szpary, szczeliny, otwory kominowe, miejsca, w których przechodzą przewody wodociągowe, centralnego ogrzewania, kanalizacji itp.,

- zakleić szczelnie papierem kratki wentylacyjne – ale tak, by w razie potrzeby zapewnić wentylację pomieszczenia. Samoczynną dobrą wentylację mogą zapewnić otwory: nawiewny i wywiewny.

Otwór wywiewny powinien być usytuowany 1,5 - 2 m nad otworem nawiewnym. W przewodzie nawiewnym można umieścić prosty filtr przeciwpyłowy - ramkę z rozpiętą wielowarstwową gazą, a poniżej specjalną kieszeń na zbieranie cząstek pyłu opadającego z filtra (gazy),

- podwyższać walory ochronne ukrycia, jeżeli jest ono na parterze lub w piwnicy. Można wtedy wykonać obsypkę ziemią wokół zewnętrznych ścian budynku oraz zabudować lub osłonić workami z piaskiem otwory okienne, nieużywane otwory drzwiowe itp.

W mieszkaniu przygotowanym na ukrycie powinny także być:

- odpowiedni zapas wody pitnej, żywności, przedmioty pierwszej potrzeby, worki plastykowe na odpadki,

- lekarstwa dla chorych, apteczka domowa, środki dezynfekcyjne, zapasowe oświetlenie, bateryjny odbiornik radiowy itp.,

- sprzęt gaśniczy (np. gaśnica. koc, wiadro, piasek, łopata itp.),

- niezbędne przedmioty osobistego użytku.

Pamiętać należy o przygotowaniu oświetlenia zastępczego. Zalecane jest oświetlenie elektryczne (bateryjne, akumulatorowe). Lampy naftowe i świece, paląc się. zużywają dużo tlenu oraz zanieczyszczają powietrze dwutlenkiem węgla, dlatego ich używanie jest niewskazane.

Również nie wszystkie rodzaje gaśnic nadają się do użycia w okryciach, np. gaśnica halonowa wprowadza do atmosfery halon, który przy wdychaniu wykazuje szkodliwe działanie dla zdrowia, gaśnica śniegowa natomiast wprowadza do atmosfery bardzo dużo dwutlenku węgla. Z tego względu do gaszenia należy używać wody, koców gaśniczych, piasku, a jeżeli gaśnic - to pianowych lub wodnych.

5.2. Sposoby zabezpieczenia żywności.

Gwarancją izolacji żywności od środowiska zewnętrznego jest zastosowanie właściwych opakowań. Opakowania ochronne mogą być następujące:

- pyłoszczelne z materiałów twardych. Mogą to być puszki metalowe hermetyczne, które można dokładnie i szybko zmyć lub odkazić. Opakowania szklane - słoje i butelki nie przepuszczające pary wodnej i gazu, umożliwiające przeprowadzenie ich sterylizacji. Opakowania drewniane (sklejka, płyta pilśniowa) - skrzynki wyłożone pergaminem lub kilkoma warstwami papieru pakowego, a także beczki drewniane, hermetyczne beczki metalowe i z tworzyw sztucznych, zabezpieczające w należyty sposób żywność przed działaniem środków promieniotwórczych, chemicznych i biologicznych,

- pyłoszczelne z tworzyw miękkich - hermetyczne opakowania (worki, woreczki, torby itp.) z folii powlekanych, metalowych, tworzyw plastycznych i innych,

- pyłoszczelne papierowe, wielowarstwowe z wkładką parafinową lub z tworzyw sztucznych. Jeśli są umieszczone w pojemnikach zbiorczych, to w zasadzie spełniają swoje zadanie. W warunkach domowych bardzo dobrym opakowaniem zbiorczym jest lodówka. Hermetyczność lodówki można zwiększyć za pomocą dodatkowych zasłon z folii lub ceraty na każdej półce. Można też do tego celu przystosować szafkę, kredens itp. lub szczelną piwnicę.

Wyjątkowo trwałego i hermetycznego opakowania wymagają takie produkty, jak: sól, cukier, kasza, mąka, przetwory owocowe i wszystkie produkty płynne, miękkie itp., gdyż w razie skażenia nie ma możliwości ich odkażenia.

5.3. Sposoby zabezpieczenia wody.

Sieć wodociągową zabezpieczać się będzie przez odcięcie poboru wody na okres niebezpiecznego skażenia w miejscu jej czerpania. Ponowny jej pobór nastąpi po ustąpieniu niebezpiecznego skażenia. W związku z powyższym należy:

- przygotować indywidualne zapasy wody nieskażonej,

- zabezpieczyć indywidualne studnie kopane (szybowe) oraz ujęcia domowych studni wierconych (głębinowych, artezyjskich).

Wodę do celów konsumpcyjnych należy przechowywać w szczelnie zamkniętych szklanych, metalowych lub plastikowych pojemnikach np. w butelkach, słojach, bańkach itp.

6. Postępowanie w rejonach porażenia bronią jądrową, chemiczną i biologiczną oraz w przypadku wystąpienia innych zagrożeń.

6.1. W rejonie porażenia bronią jądrową.

Największe zagrożenie życia ludzkiego występuje w tym rejonie bezpośrednio po wybuchu jądrowym. Jeżeli w momencie wybuchu ludzie znajdowali się w schronie, który nie został uszkodzony, powinni w nim pozostać do chwili otrzymania zezwolenia na wyjście. Po wyjściu ze schronu należy zwrócić uwagę na znaki ostrzegawcze, które do tego czasu mogą zostać rozstawione. Szczególną uwagę należy zwrócić na znaki informujące o skażeniu terenu.

Przebywając w terenie skażonym, należy przestrzegać następujących zasad:

- skrócić do niezbędnego minimum czas przebywania,

- nie wzniecać kurzu, a zimą nie wnosić śniegu do pomieszczeń nie skażonych,

- nie brać do rąk żadnych przedmiotów,

- omijać kałuże wody,

- nie pić skażonej wody i nie spożywać skażonych produktów żywnościowych,

- nie opierać się o drzewa, ściany budynków itp.,

- zwracać uwagę na to, by nie zabrudzić nie osłoniętych części ciała.

6.2. W rejonie porażenia bronią chemiczną.

Po stwierdzeniu występowania bojowych środków trujących ludzie znajdujący się w pomieszczeniach lub budowlach ochronnych, które nie są hermetyczne, powinni założyć maski przeciwgazowe lub zastępcze środki ochrony dróg oddechowych. Osoby opuszczające te pomieszczenia lub osoby, które napad chemiczny zastał poza nimi, powinny założyć odzież ochronną lub zastępczą. W miarę możliwości należy jak najszybciej opuścić teren objęty skażeniami, w kierunku wskazanym przez odpowiednie organy obrony cywilnej i udać się do miejsca, gdzie przeprowadzone zostaną zabiegi sanitarne i specjalne przez formacje obrony cywilnej. Zwierzęta, które znalazły się w terenie skażonym środkami trującymi, muszą być poddane zabiegom weterynaryjnym.

6.3. W rejonie porażenia bronią biologiczną.

W przypadku stwierdzenia skażenia bakteriologicznego określa się rejon skażenia, izoluje od otoczenia osoby przebywające w nim (kwarantanna), wprowadza stosowne ograniczenia i przystępuje do likwidacji skutków użycia broni biologicznej.

Do podstawowych obowiązków obywateli znajdujących się w rejonie objętym kwarantanną należy ścisłe przestrzeganie zarządzeń lokalnych władz, a zwłaszcza dotyczących:

- przebywania i poruszania się w tym rejonie,

- utrzymywanie higieny,

- wykonywania podstawowych przedsięwzięć profilaktycznych,

- uboju zwierząt zakażonych i spożywania mięsa,

- współdziałania zdrowej ludności z pododdziałami prowadzącymi likwidację zakażeń.

NIEBEZPIECZNE ŚRODKI BIOLOGICZNE

6.4. W rejonie porażenia niebezpiecznymi środkami chemicznymi.

Na terenie naszego miasta występują produkty chemiczne charakteryzujące się własnościami toksycznymi. Na skutek nieprzewidzianych awarii, katastrof lub klęsk żywiołowych może nastąpić zagrożenie naturalnego środowiska człowieka, zagrożenie zdrowia lub życia mieszkańców. Skażenie środowiska toksycznymi środkami przemysłowymi może nastąpić z obiektów stałych (zakłady przemysłowe) lub ruchomych (cysterny kolejowe i samochodowe). Należy wtedy zachowywać się spokojnie, przeciwdziałać panice i lękowi, ściśle wykonywać zarządzenia służb porządkowych.

Stosować się do zaleceń i informacji przekazywanych w komunikatach, głównie środkami nagłaśniającymi umieszczonymi na samochodach.

CHEMICZNE SUBSTANCJE NIEBEZPIECZNE 

Przebywając na terenie otwartym należy:

- zwrócić uwagę na kierunek wiatru (obserwować unoszące się dymy, pary),

- opuścić zagrożony rejon (prostopadle do kierunku wiatru) stosując się do poleceń zawartych w komunikatach przekazywanych przez ruchome środki nagłaśniające,

- udać się do najbliższych budynków mieszkalnych lub publicznych.

Przebywające w pomieszczeniach osoby, które z jakichkolwiek przyczyn przed wystąpieniem skażeń nie zdążyły wyjść z rejonu zagrożenia powinny:

- włączyć odbiornik radiowy lub telewizyjny na jedno z pasm lokalnych, zastosować się do przekazywanych komunikatów i poleceń,

- pozostać w pomieszczeniach, zamknąć i uszczelnić mokrym papierem lub szmatami drzwi, okna otwory wentylacyjne, przebywać w miarę możliwości w pomieszczeniach środkowych,

- osoby wyposażone w maski przeciwgazowe zakładają je,

- do chwili odwołania alarmu lub zarządzenia ewakuacji nie opuszczać uszczelnionych pomieszczeń, nie przebywać w pobliżu okien i innych otworów wentylacyjnych,

- powstrzymać się od spożywania posiłków, palenia tytoniu oraz prac wymagających wysiłku a więc dużego zapotrzebowania na tlen,

- wyłączyć wszystkie urządzenia elektryczne (oprócz radia i telewizora), wygasić wszystkie płomienie,

- do ochrony dróg oddechowych stosować zwilżoną w wodzie lub w wodnym roztworze sody oczyszczonej chusteczkę, tampon z gazy, ręcznik itp.

Przebywając w obiektach użyteczności publicznej stosować się do poleceń kierownictwa.

Powódź

Informacje o powodzi:

Plan Zarządzania Ryzykiem Powodziowym dla dorzecza Odry

Mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego

Hydroportal:

https://isok.gov.pl/hydroportal.html

Przed powodzią:

• nie buduj posiadłości, jeśli jest to możliwe, na terenach zagrożonych zalaniem ze strony pobliskiego zbiornika/rzeki/potoku. Informacje takie staraj się uzyskać w urzędzie gminy (miasta), dowiedz się jak zabezpieczyć miejsce Twojego zamieszkania przed powodzią (podwyższyć fundamenty budynków znajdujących się na terenach zalewowych ponad przewidywany poziom wody w czasie powodzi),

• ubezpiecz mienie na wypadek powodzi, przechowuj polisy ubezpieczeniowe, dokumenty, wartościowe przedmioty w bezpiecznym miejscu,

• naucz siebie oraz pozostałych domowników sposobu odłączania zasilania w energię  elektryczną oraz odcinania dopływu gazu (główny wyłącznik prądu, tablice bezpieczników i licznik powinny być zamontowane powyżej poziomu osiąganego przez wody powodziowe),

• sprawdź zawory zainstalowane w kanalizacji ściekowej swego domu w celu zapobieżenia cofania się wody z systemu kanalizacyjnego zgromadź materiały i podstawowe narzędzia budowlane, które mogłyby się przydać podczas zabezpieczania budynku przed niewielkim zagrożeniem powodziowym (worki, piasek, folia plastikowa, gwoździe).

• pomyśl o przygotowaniu Rodzinnego planu powodziowego.

W czasie zagrożenia powodziowego:

• nasłuchuj komunikatów radiowych i telewizyjnych na temat pogody, stanu wód i rozwijającej się sytuacji powodziowej,

• stosuj się do zaleceń przekazywanych poprzez Zarządzenia i komunikaty przez lokalne władze odnośnie sposobu postępowania- Wojewoda/ Starosta/ Burmistrz ogłasza oraz odwołuje pogotowie przeciwpowodziowe i alarm przeciwpowodziowy:

1. Pogotowie przeciwpowodziowe- wprowadza się, gdy poziom wody w rzece Olzie przekracza stan ostrzegawczy wynoszący 140 cm o 50 cm i wynosi 190 cm
   
2. Alarm przeciwpowodziowy- ogłasza się, gdy poziom wody zbliża się do stanu alarmowego wynoszącego 230 cm, a prognozy przewidują dalsze opady deszczu. 
   

• przygotuj na najwyższej kondygnacji zapasy (żywność, woda pitna, apteczka pierwszej pomocy, przenośne radio z zapasowymi bateriami, butla gazowa)umożliwiające przetrwanie.

Pamiętaj, by zgromadzone zapasy pomogły Ci przetrwać przez okres 3 dni!

• napełnij czystą wodą wanny, zlewy i inne możliwe zbiorniki i naczynia, by zwiększyć zapas wody do celów spożywczych i sanitarnych,

• zabezpiecz cenne przedmioty przed zniszczeniem przenosząc je na wyższe kondygnacje,.

• w miarę możliwości odeślijdzieci i osoby starsze w bezpieczne miejsce,

• ustalsposoby kontaktowania się z rodziną w razie stracenia z nią łączności,

• przygotuj się do ewentualnej ewakuacji,
• zapakuj dokumenty i najcenniejsze części dobytku,
  

• odetnij dopływ energii elektrycznej i gazu do budynku, jeśli jest to konieczne; rozdzielcze urządzenia elektryczne i zawory gazowe zabezpiecz folią plastikową lub innym materiałem,

• nie czekaj na wezwanie do ewakuacji, w przypadku niebezpieczeństwa natychmiast przemieszczaj się na wyżej położone obszary,

• do zabezpieczenia domu wykorzystaj wykorzystaj worki z piaskiem, folię lub inne podręczne materiały,
• zabezpiecz rzeczy z posesji,
  

• nie używaj w gospodarstwie domowym wód gruntowych, mogą być skażone,

• w miarę możliwości zapobiegaj tworzeniu się atmosfery paniki, bądź rozsądny- zachowanie trzeźwości umysłu to połowa sukcesu!
• zgłoś się ochotniczo do pomocy w walce z powodzią,

• jeśli zachodzi taka potrzeba posłuż się sygnałami alarmowi, dzięki którym skutecznie przekażesz wiadomość ratownikom.
  

Obecnie na terenach zagrożonych klęską żywiołową występującą w formie powodzi stosuje się trzy rodzaje flag informacyjnych:

•    Flaga koloru białego: potrzeba ewakuacji

•    Flaga koloru niebieskiego: potrzeba pomocy medycznej
  

•   Flaga koloru czerwonego: potrzeba wody i żywności

OLZA

Stan ostrzegawczy wynosi 140 cm

Stan alarmowy wynosi 230 cm

Stan Olzy można monitorować na stronach:

http://monitor.pogodynka.pl/#station/hydro/149180060

http://monitor.pogodynka.pl/hydro/map#/Odra_do_Bobru

http://www.pod.cz/portal/sap/pl/index.htm

MŁYNÓWKA

Stan ostrzegawczy wynosi 140 cm

Stan alarmowy wynosi 170 cm

Stan Młynówki można monitorować na stronie:

http://monitor.pogodynka.pl/#station/hydro/149180070

http://monitor.pogodynka.pl/hydro/map#/Odra_do_Bobru

BOBRÓWKA PRZY UL. BRODZIŃSKIEGO (stany umowne)

Stan ostrzegawczy wynosi 274 m n.p.m. 

Stan alarmowy wynosi 275 m n.p.m.

BOBRÓWKA PRZY UL. ŁACZNEJ (stany umowne)

Stan ostrzegawczy wynosi 264,5 m n.p.m.

Stan alarmowy wynosi 265 m n.p.m.

Stan Bobrówki można monitorować na stronie:

http://www.hydrowskaz.pl/um/cieszyn/

UWAGA! Mieszkańcy miasta Cieszyna mogą zaopatrywać się w worki z piaskiem w miejskim magazynie przeciwpowodziowym mieszczącym się przy ul. Liburnia 4 (Miejski Zarząd Dróg), tel.: 33 479 52 67, 506 476 631.

 W czasie powodzi:

Jeśli jesteśmy wewnątrz domu:

• włączyć radio lub telewizor, aby uzyskać najnowsze informacje o sytuacji powodziowej,

• zgromadzić w jednym miejscu przygotowane zapasy ewakuacyjne,

• jeśli zostanie nakazane opuszczenie domów, zrobić to natychmiast.

Jeśli jesteśmy na zewnątrz:

• udać się na najwyższe miejsce w terenie i pozostać tam,

• unikać przekraczania wszelkich nurtów wodnych. Fala powodziowa o głębokości kilkunastu centymetrów może przewrócić dorosłego człowieka. Jeśli musisz przekroczyć zalany obszar, użyj tyczki do badania gruntu przed sobą.

Po powodzi:

• słuchaj uważnie komunikatów telewizyjnych i radiowych, nie wracaj do domu, jeśli nie jest to bezpieczne,

• jak najdłużej pozostań poza zasięgiem wód powodziowych, gdyż mogą być skażone np. produktami ropopochodnymi, ściekami, bakteriami itp.,

• bądź ostrożny, gdy wjeżdżasz na tereny dotknięte powodzią, gdyż drogi mogą być osłabione,
  

• po powrocie do domu dokonaj jego szczegółowych oględzin: sprawdźfundamenty, ściany, podłogi, drzwi, okna, aby się upewnić, że budynek nie grozi zawaleniem, sprawdź także stan przewodów elektrycznych i gazowych oraz rury wodociągowe i funkcjonowanie systemu odprowadzania ścieków; sprawdź stan techniczny zbiorników sanitarnych i szamb, by uniknąć niebezpieczeństwa zakażeń i zatruć,
  

• do wypompowania wody z piwnic przystąp, gdy poziom wody w gruncie będzie niższy niż zalanej piwnicy i nie ma pęknięć, osiadania lub odchyleń od pionu ścian budynku. Pamiętaj, by zalane piwnice odpompować stopniowo, by uniknąć uszkodzenia struktury fundamentów,
• jesli to mozliwe, uruchom ogrzewanie budynku lub skorzystaj z przenośnych urzadzeń grzewczych, by uniknąć rozwoju grzybów i pleśni. Ściany i sufity odkaź zapomocą mleka wapiennego z wapna palonego oraz pomaluj farbami z wapna palonego,
• zalane przez powódź studnie, ujęcia wody, ustępy, łazienki oraz urządzenia sanitarne oczyść, wysusz, odkaź za pomoca wapna chlorowanego, by uniknąć zakażeń chorobami zakaźnymi,  

• wyrzuć całą żywność, która miała kontakt z wodą powodziową,

• usuń padłe w wyniku powodzi zwierzęta (utylizacja),  

• poinformuj odpowiednie służby o zagrożeniach występujących na Twoim terenie,

• mieszkanie oraz sprzęty użytku codziennego należy zdezynfekować.

   

  
  

Pożary

PROFILAKTYKA PRZECIWPOŻAROWA W BUDYNKACH

MIESZKALNYCH

Profilaktyka przeciwpożarowa w budynkach mieszkalnych polega na właściwym przygotowaniu

budynków do ochrony przeciwpożarowej poprzez wykonanie następujących przedsięwzięć:

• usunięcie wszystkich zbędnych materiałów łatwopalnych,

• zabezpieczenie budynków w podręczne środki gaśnicze i w podręczny sprzęt gaśniczy,

• przygotowanie i oznakowanie wyjść zapasowych, korytarzy przejść, z których powinny być usunięte wszystkie przedmioty,

• oszklenie wszystkich otworów okiennych na strychach, w piwnicach, klatkach schodowych w budynkach wielokondygnacyjnych itp. (zapobiega przedostaniu się iskier, a tym samym rozprzestrzenianiu się ognia),

• utrzymanie w odpowiednim stanie dojazdów i punktów czerpania wody,

• kontrolowanie instalacji elektrycznej i gazowej,

• zachowanie ostrożności podczas korzystania z pieców węglowych,

• zapoznanie się ze sposobami likwidacji zarodków pożarów,

• przy wejściach (włazach) z klatki schodowej na strych i ze strychu na dach powinny być zainstalowane mocne, wygodne drabinki.

Na drzwi i okna, na klatkach schodowych i przejściach między nimi wyjściach na dachu itp. nie zakładać krat. Krata utrudnia ewakuację podczas pożaru oraz wydłuża czas oczekiwania na pomoc strażaków.

W obawie przed złodziejami należy zakładać kraty z możliwością otworzenia ich od wewnątrz. Klucz należy zostawić w miejscu znanym wszystkim domownikom. Pamiętać należy, że może to być jedyna droga ewakuacji. Korytarzy i dojść do mieszkań nie należy zastawiać sprzętami, gdyż w ten sposób utrudnia się drogę ewakuacji oraz dojście ratowników.

W ramach profilaktyki przeciwpożarowej przy eksploatacji urządzeń energetycznych:

• nie stosować bezpieczników o większej mocy, niż wskazane, nie „watować bezpieczników topikowych”,

• używać tylko tyle odbiorników prądu elektrycznego, na ile obliczono moc instalacji elektrycznej; nadmierne obciążenie instalacji powoduje przegrzewanie się przewodów wypalanie styków w gniazdkach, puszkach rozgałęźnych,

• nie eksploatować uszkodzonych urządzeń elektrycznych,

• nie ustawiać sprzętu telewizyjnego i radiowego „na niewentylowanych” regałach, na półkach obłożonych książkami i innymi materiałami palnymi, ponieważ powolne i długotrwałe nagrzewanie zakurzonych przedmiotów może doprowadzić do zapłonu,

• nie podłączać odbiorników energii poprzez stosowanie prowizorek oraz przedłużaczy elektrycznych,

• nie ustawiać elektrycznych urządzeń grzewczych w pobliżu materiałów palnych (mebli, firanek itp.).

W ramach profilaktyki przeciwpożarowej przy eksploatacji urządzeń gazowych:

• nie przechowywać w mieszkaniu więcej niż 2 butli gazowych o ładunku nie przekraczającym 11kg (niepodłączonych do urządzeń gazowych),

• nie przechowywać butli gazowych w pomieszczeniach poniżej poziomu terenu (piwnicach, klatkach schodowych). Gaz propan-butan jest cięższy od powietrza i w przypadku zalegania grozi wybuchem,

• nie zatykać przewodów wentylacyjnych, ponieważ w przypadku braku odpowiedniej ilości powietrza gaz nie ulega całkowitemu spalaniu i wtedy powstaje niewyczuwalny tlenek węgla i można ulec zatruciu,

• okresowo zlecać czyszczenie kanałów wentylacyjnych i kominowych; zaniedbanie tych czynności jest często przyczyną śmiertelnych zatruć tlenkiem węgla, szczególnie w czasie kąpieli w łazienkach wyposażonych w piece gazowe,

• nie należy ogrzewać mieszkania kuchnią gazową, gdyż takie praktyki bardzo często kończą się poważnymi zatruciami,

• stosując gazowe urządzenia promiennikowe wyposażone w katalizatory należy pamiętać, że mogą być używane w pomieszczeniach o powierzchni powyżej 40 m2, w których nie przebywają stale ludzie,

• nie ustawiać urządzeń grzewczych w pobliżu materiałów palnych (mebli, firanek itp.).

Nieostrożność i niezachowanie elementarnych zasad bezpieczeństwa pożarowego to przyczyny powstania większości pożarów, dlatego należy:

• nie pozwalać, by dzieci bawiły się ogniem otwartym, materiałami pirotechnicznymi czy urządzeniami elektrycznymi. Nigdy nie pozostawiać małoletnich dzieci bez opieki,

• nie spalać śmieci w śmietnikach,

• nie zaprószać ognia w zsypie na śmieci,

• nie palić papierosów w łóżku lub fotelu przed zaśnięciem,

• nie zapalać świec stojących pod półkami lub lamp z abażurem przylegającym bezpośrednio do palnych mebli. Nagrzewanie może trwać wiele godzin, aż do momentu zapalenia,

• nie pozostawiać włączonej kuchenki gazowej bez dozoru. Kipiąca woda z garnka może doprowadzić do wybuchu zgaszonego, ulatniającego się gazu,

• należy posiadać gaśnicę proszkową o wadze minimum 2 kg, którą w razie konieczności będzie można ugasić pożar w zarodku. Taką gaśnicą można gasić palące się urządzenia elektryczne będące pod napięciem.

Kiedy wyjeżdżamy na dłuższy czas z domu musimy pamiętać o wyłączeniu zasilania prądem elektrycznym oraz zakręcić zarówno zawór gazowy jak i wody. Sąsiadom pozostawiamy informację, gdzie będziemy przebywać. W przypadku posiadania butli gazowej należy dokładnie zakręcić zawór.

W sytuacjach, gdy powstanie pożar:

• dzwonić pod numer Straży Pożarnej (tel. 998)

• o ile jest to możliwe należy w zarodku ugasić pożar przy pomocy posiadanych środków (gaśnica, woda), pamiętając o bezpieczeństwie własnym i innych osób.

• do gaszenia pożaru urządzeń elektrycznych nigdy nie należy stosować wody,

• o zagrożeniu należy powiadomić sąsiadów,

• w przypadku, gdy nie można opuścić mieszkania należy przejść do pomieszczeń najdalej położonych od miejsca gdzie się pali i krzykiem wzywać pomocy,

• należy pamiętać o odłączeniu dopływu energii elektrycznej (wyłączyć bezpieczniki).

W sytuacjach, gdy poczujesz gaz:

• powiadomić należy pogotowie gazowe (tel. 992) i administrację,

• powiadomić sąsiadów,

• nie włączać światła ani żadnych urządzeń elektrycznych, nie zapalać zapałek ani zapalniczek czy też urządzeń iskrzących,

• zamknąć zawór gazu w mieszkaniu,

• otworzyć szeroko okna powodując wywiew gazu na zewnątrz, zmniejszając w ten sposób jego stężenie.

Po pożarze:

• upewnić się, czy właściwe służby (władze, straż pożarna) stwierdziły, że budynek jest bezpieczny;

• uważać na oznaki dymu i gorąca;

• nie włączać instalacji elektrycznej w budynku (pomieszczeniu) po pożarze przed jej sprawdzeniem przez elektryka;

• zachować czujność i uwagę, gdyż po pożarze elementy konstrukcyjne budynku (zabudowań) mogą być osłabione (np. dachy i stropy) i mogą wymagać naprawy;

• gdy potrzebujesz mieszkania, żywności lub straciłeś w pożarze osobiste przedmioty, zwróć się do gminy lub skontaktuj się z organizacjami wspomagającymi poszkodowanych;

• jeśli inspektor budowlany stwierdzi, że budynek po pożarze jest niebezpieczny, należy opuścić dom:

• o konieczności opuszczenia domu powiadom policję, aby wzięła go i pozostawione mienie pod ochronę;

• zabierz ze sobą dowód tożsamości i inne ważne dokumenty, niezbędne i cenne przedmioty (okulary, lekarstwa, polisy ubezpieczeniowe, pieniądze, biżuterię);

• skontaktuj się z agentem ubezpieczeniowym w przypadku, gdy Twoje mieszkanie, dom,zabudowania gospodarskie i pozostałe mienie ubezpieczyłeś od pożaru;

• wyrzuć produkty żywnościowe, napoje i lekarstwa, które były narażone na działanie wysokiej temperatury, dymu i płomieni. Dotyczy to również zawartości lodówki i zamrażarki. Nie wolno też ponownie zamrażać rozmrożonej żywności.

• jeśli sejf (metalowa skrzynia) uległy oddziaływaniu pożaru, nie próbuj ich otwierać. W ich wnętrzu przez długi czas (wiele godzin) może utrzymywać się wysoka temperatura. Jeśli otworzysz drzwi sejfu lub skrzyni przed wychłodzeniem, powietrze z zewnątrz w połączeniu z wysoką temperaturą wnętrza sejfu (skrzyń) może spowodować zapalenie się zawartości;

• poinformuj przyjaciół, krewnych, agenta ubezpieczeniowego, pracodawcę szkołę urząd pocztowy o miejscu Twojego tymczasowego zakwaterowania.

Mróz, zamiecie snieżne

Komunikat o śniegu na dachu:

https://www.gunb.gov.pl/aktualnosc/komunikat-ginb-uwaga-na-snieg

Duże opady śniegu, nagłe ataki mrozu mogą sparaliżować życie w wielu miejscowościach. Mając tego świadomość można z wyprzedzeniem zabezpieczyć siebie i swoją rodzinę przed tego typu zagrożeniem. Niska temperatura może doprowadzić do odmrożenia i wychłodzenia ciała co może spowodować bezpośrednie zagrożenie życia.

PAMIĘTAJ!

Nie uznawaj pochopnie osoby wyziębionej za zmarłą.

Udziel pomocy osobie wyziębionej, poszukaj natychmiastowej pomocy medycznej a przed nadejściem pomocy medycznej rozpocznij powolne ogrzewanie osoby, zdejmij przemarznięte ubrania, ułóż osobę na suchej tkaninie i okryj całe ciało kocem i folią aluminiową - ogrzewaj dodatkowo własnym ciałem.
Przy odmrożeniach kończyn, zanurz je w letniej wodzie o temperaturze ciała zdrowego człowieka. Na inne odmrożone części ciała nakładaj ciepłe (nie gorące!) okłady.
Nie podawaj alkoholu i kawy osobie odmrożonej lub wychłodzonej, aby nie doprowadzić do większej utraty ciepłoty ciała.

BĄDŹ PRZYGOTOWANY PRZED NADEJŚCIEM WIELKICH MROZÓW I ŚNIEŻYC: 

• przygotuj swój dom do zimy:
• uszczelnij drzwi i okna,
• zainstaluj okiennice.

Zabezpiecz środki, które mogą być niezbędne w czasie zimy:
• żywność, która nie wymaga gotowania,
• zapas wody,
• sól kamienną i piasek,
• zapas opału,
• zastępcze źródło światła i ogrzewania,
• zapasowe baterie do radia i latarek.

W PRZYPADKU OSTRZEŻENIA O BURZY ŚNIEŻNEJ POWINIENEŚ:
• pozostać w domu w czasie opadów;

• słuchać komunikatów radiowych o warunkach pogodowych,

• starać się korzystać z komunikacji publicznej.

• jeżeli musisz wyjść z domu, ubierz się w ciepłą odzież wielowarstwową,

• powiadomić kogoś o docelowym miejscu podróży. 

• na czas dłuższej podróży przygotować wysokoenergetyczne, suche pożywienie oraz kilka butelek wody. 

• zachować ostrożność poruszając się po zaśnieżonym i oblodzonym terenie, zwrócić uwagę na zwisające sople, zwały śniegu na dachach budynków, itp. 

• obserwować czy nie występują u ciebie objawy odmrożenia lub wychłodzenia - jeżeli to stwierdzisz konieczna będzie natychmiastowa pomoc medyczna.

PRZYGOTUJ SAMOCHÓD DO PODRÓŻY:
Jedną z wielu przyczyn ofiar śmiertelnych w zimie jest niewłaściwe przygotowanie pojazdu do sezonu zimowego oraz brak znajomości postępowania na wypadek unieruchomienia pojazdu lub zabłądzenia podczas podróżowania. Dlatego też, aby bezpiecznie podróżować:
przygotuj „zimowy zestaw samochodowy” tj. łopatkę do śniegu, radio zasilane bateriami, migające światło, racje żywnościowe, rękawice, czapkę, koc, linkę holowniczą, łańcuchy na koła, pojemnik z solą kamienną, kable do akumulatora, mapę drogową, jaskrawo kolorową tkaninę do użycia jako flagi sygnalizacyjnej;

sprawdź następujące elementy twojego samochodu:
• akumulator,
• płyn chłodzący,
• wycieraczki i płyn do spryskiwania szyb,
• układ zapłonowy,
• termostat,
• oświetlenie pojazdu,
• światła awaryjne,
• układ wydechowy,
• układ ogrzewania,
• hamulce,
• odmrażacz,
• poziom oleju (jeśli jest taka potrzeba, wymień na olej zimowy).

Załóż zimowe opony i upewnij się, czy mają odpowiedni bieżnik. Uniwersalne opony radialne zazwyczaj nadają się do większości warunków zimowych. Jednakże, przepisy w niektórych krajach wymagają stosowania opon z łańcuchami lub opon śniegowych z kolcami.

UNIKAJ PODRÓŻOWANIA W CZASIE BURZY ŚNIEŻNEJ, JEŚLI JEDNAK MUSISZ TO ZROBIĆ TO:
• wyjeżdżaj z zapasem paliwa,
• podróżuj w ciągu dnia i, jeśli to możliwe, w towarzystwie przynajmniej jednej osoby.
• powiadom kogokolwiek o docelowym miejscu podróży oraz o przewidywanej trasie przejazdu,
• jeśli posiadasz radiotelefon to zabierz go ze sobą,
• zabierz ze sobą prowiant i koce, migające światło przenośne z zapasowymi bateriami,
apteczkę pierwszej pomocy oraz niezbędne leki, zapałki, małą łopatkę – saperkę, podręczne narzędzia - szczypce uniwersalne, klucz nastawny, śrubokręt itp., przewody do rozruchu silnika, łańcuchy lub siatki do opon, jaskrawą tkaninę do użycia jako flagę sygnalizacyjną.

JEŻELI UTKNĄŁEŚ W DRODZE:
• nie szukaj sam pomocy, pozostań w samochodzie chyba, że pomoc jest w widocznej odległości,
• umocuj na antenie lub dachu samochodu jaskrawą tkaninę, aby była widoczna dla ratowników,
• okryj się kocem i uruchamiaj silnik co godzinę na 10 minut włączając ogrzewanie i zewnętrzne światła samochodu (aby uniknąć zatrucia spalinami sprawdź czy rura wydechowa jest wolna od śniegu oraz dla wentylacji uchyl lekko okna),
• zwracaj uwagę na oznaki odmrożeń lub wychłodzenia organizmu,
• wykonuj co jakiś czas lekkie ćwiczenia ruchowe dla utrzymania krążenia krwi,
• unikaj nadmiernego lub zbędnego wysiłku, zimne otoczenie powoduje dodatkowe obciążenie dla serca, nadmierny wysiłek, taki jak odgarnianie śniegu albo pchanie samochodu może spowodować zdrowotne dolegliwości,
• jeżeli w samochodzie jest więcej osób to powinny się zgromadzić koło siebie dla utrzymania ciepła

Silny wiatr w połączeniu z temperaturą powietrza tylko nieco poniżej 0°C może mieć taki sam skutek, jak temperatura -30°C w bezwietrzny dzień. Może być to przyczyną odmrożenia i wychłodzenia organizmu.

Odmrożenie - jest skutkiem oddziaływania zimna (choć niekoniecznie mrozu). W wyniku odmrożenia mogą wystąpić trwałe uszkodzenia najbardziej narażonych na odmrożenie części ciała. Typowymi objawami tego urazu są: znaczne wychłodzenie, zaczerwienienie, utrata czucia oraz bladość palców nóg, nosa, małżowin usznych.

Wychłodzenie - jest stanem, gdy temperatura wewnętrzna ciała spada poniżej 35°C. Objawami wychłodzenia są zaburzenia świadomości - do śpiączki włącznie, powolna mowa, poczucie wyczerpania, zaburzenia mowy, senność.

Jeżeli u kogoś podejrzewane jest wystąpienie odmrożenia lub wychłodzenia – rozpocznij:
1) Powolne ogrzewanie osoby i poszukaj natychmiast pomocy medycznej. Rozpocznij od ogrzewania torsu tej osoby. Zdejmij przemarznięte ubranie, ułóż osobę na suchej tkaninie i okryj całe ciało kocem, folią aluminiową - ogrzewaj go własnym ciałem.
2) Nie uznawaj pochopnie osoby wyziębionej za zmarłą, przed próbą reanimacji. Przy odmrożeniach kończyn zanurz je w letniej wodzie o temperaturze ciała zdrowego człowieka (36,6°C). Na inne części ciała nakładaj ciepłe (nie gorące) okłady.
3) Nie podawaj alkoholu osobie dotkniętej odmrożeniem lub wychłodzeniem, w szczególności gdy nie ma możliwości zapewnienia jej ciepłego schronienia.
4) Unikaj podawania kawy - ze względu na zawartość kofeiny; nie podawaj żadnych leków bez dodatkowych wskazań.

Ważne linki

Państwowa Straż Pożarna

Komenda Powiatowa Policji w Cieszynie

Straż Miejska w Cieszynie

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Cieszynie

Beskidzkie Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe